Kunst en Cultuur als ‘medicijn’

In 2016 startte het initiatief ‘Welzijn op Recept‘ in Amsterdam. Inwoners die eenzaam of somber zijn, te maken hebben met stress of niet-medisch verklaarbare hoofd- en rugpijn kunnen er terecht na een doorverwijzing van eerstelijnsprofessionals. Een welzijnscoach helpt hen op weg om hun welzijn te vergroten: het huis weer uit of iets leuks ondernemen. In 2019 is het aanbod verrijkt met kunst en cultuur: Kunst als medicijn. Amsterdam kent inmiddels 8 kunstbemiddelaars in verschillende stadsdelen. Daarnaast zijn er in Oost en binnenkort Nieuw-West speciale inloopateliers voor allerlei kunstzinnige activiteiten zoals muziek, dans en schilderen. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) – dé belangenorganisatie en het kennisplatform voor alle Nederlandse gemeenten – interviewde onze Dynamocollega Marike Soeterik, stedelijk projectleider Kunst en Cultuur binnen Welzijn op Recept.

 

"Het is meer dan: hier staan 10 schilderezels, ga maar aan de slag. We zoeken echt naar wat past bij iemands talent"

Marike, stedelijk projectleider Kunst en Cultuur
 

Kunst als medicijn

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bij de kunstarrangementen binnen Welzijn op Recept  worden kunstbemiddelaars ingezet om iets te zoeken wat echt bij iemand past en waar hij/zij zich creatief en kunstzinnig verder in kan ontwikkelen. Dit gaat dus net een stapje verder dan de creatieve activiteiten die plaatsvinden in de sociale basis, waar het doel vooral is dat mensen elkaar laagdrempelig kunnen ontmoeten en iets leuks doen in hun buurt.

 

“De term ‘kunstbemiddelaar’ is heel bewust gekozen”, vertelt Marike. “Het geeft precies aan wat ze doen: ze helpen mensen door een passende cursus, training of andere activiteit voor ze te vinden om hun weggestopte of onontdekte kunsttalenten naar boven te halen. Deelnemers bloeien er vaak helemaal van op”.

 

Meer weten over Kunst als medicijn?

 

 

Uitdagingen

Het succes van de kunstarrangementen neemt niet weg dat er nog veel uitdagingen zijn. Zo legt Marike uit: “Onze norm ligt hoog, met kwalitatief hoogstaand aanbod en zo min mogelijk wachttijden. Maar vaak is het nog best zoeken naar een geschikte plek in de buurt. Iemand van 90 die iets met keramiek heeft wil je niet aan de andere kant van de stad een cursus laten volgen”.

 

Daarnaast zijn kunst, welzijn en zorg beleidsmatig nogal gescheiden werelden, waardoor het vanuit verschillende gemeentelijke afdelingen wordt aangestuurd. Momenteel worden de kunstarrangementen van Welzijn op Recept hoofdzakelijk betaald uit de SPUK-GALA-gelden, maar die zijn tijdelijk en dus niet duurzaam. De wens is dat er structureel zorggeld beschikbaar is voor kunst- en cultuuractiviteiten.

 

“Idealiter willen we toe naar structurele financiering en in elk stadsdeel een inloopatelier”, zegt Marike. “Mensen kunnen dan eenvoudig verschillende stappen doorlopen. Via eerstelijnsdoorverwijzers rustig komen snuffelen bij het inloopatelier, waar de kunstbemiddelaar hen vervolgens begeleidt naar een passende kunstactiviteit daar of elders in de wijk.”

 

Een ander aandachtspunt is de voorbereiding van de docenten. Mensen die worden doorverwezen en aansluiten bij een cursus, mengen zich met Amsterdammers zonder doorverwijzing. Dat gaat vaak goed, maar soms kan het nuttig zijn dat de desbetreffende kunstdocent iets weet van de (psychosomatische) achtergrond van de persoon.

 

“Te veel info willen en mogen we niet geven. Maar als de cursist vanwege zijn of haar klachten niet alles continu kan bijwonen, is het nodig dat de docent daarvan op de hoogte is. Het is iets om per situatie en altijd in overleg met de cursist te bepalen. In zijn algemeenheid kunnen we de docenten hier wel meer op voorbereiden”.

 

Lees het hele interview van Marike op de website van VNG.

Welzijn op Recept

Heeft een cliënt last van lichamelijke klachten, somberheid of stress? Wil hij meer bewegen of gezonder leven? Heeft hij behoefte aan meer sociale contacten? Of lijkt het hem leuk om deel te nemen aan activiteiten of een dagbesteding? Wij helpen graag! Zijn huisarts kan hem een doorverwijzing geven naar Welzijn op Recept.

 

Ga direct naar Welzijn op Recept